narcistisch manipulatief kind: wat te doen? – ontdek het hier!

Kinderen met pervers narcisme kunnen hun gezin en anderen behoorlijk verstoren. Ze zijn vaak manipulatief, leugenachtig en gebruiken vaak schuld en schaamte om hun doel te bereiken. Helaas kunnen ze ook bijzonder opdringerig en moeilijk te begrijpen zijn.

In dit artikel beschrijf ik de kenmerken van narcistische kinderen en de moeilijkheden waarmee ze als volwassene te maken krijgen. Ik zal me richten op de complexe dynamiek tussen een empathische ouder en een narcistisch kind, terwijl ik effectieve strategieën schets om hun gedrag te beheersen en jezelf te beschermen tegen de emotionele impact van hun acties.

Wat is narcisme?

Narcistische neurose is een term die wordt gebruikt om een persoonlijkheidsstoornis te beschrijven die wordt gekenmerkt door een buitensporige behoefte aan aandacht en bewondering, een gebrek aan mededogen voor anderen en een grote gevoeligheid voor kritiek. Narcistische neurose kan gediagnosticeerd worden door een professional in de geestelijke gezondheidszorg of een getrainde coach. Mensen met deze stoornis hebben vaak een opgeblazen ego en een constante behoefte om hun zelfbeeld te valideren.

Ze kunnen egoïstisch en manipulatief zijn en zich superieur voelen en gedragen. Ze hebben vaak problemen in relaties vanwege hun gebrek aan aandacht voor de behoeften en gevoelens van anderen.

Narcistische neurose

De moderne psychologie beschouwt narcisme eerder als een persoonlijkheidsstoornis dan als een neurose. Neurose is een term die in de psychologie wordt gebruikt om een toestand van mentaal of emotioneel lijden te beschrijven die het vermogen van een persoon om te functioneren in het dagelijks leven kan verstoren. Neurosen kunnen zich uiten in symptomen zoals angst, depressie, fobieën of obsessies.

Neurosen worden over het algemeen beschouwd als aanpassingsstoornissen, d.w.z. psychische stoornissen die ontstaan wanneer iemand zich niet effectief kan aanpassen aan de stress en de eisen van het dagelijks leven. Neurosen kunnen het gevolg zijn van trauma’s uit het verleden, disfunctionele familierelaties, sociale druk of genetische factoren.

Het is belangrijk op te merken dat “neurose” vaker gebruikt wordt in historische of psychoanalytische contexten, maar minder in hedendaagse klinische psychologische contexten. Volgens de DSM-5* zijn neurosen vervangen door angst- en obsessieve-compulsieve stoornissen, stemmingsstoornissen, persoonlijkheidsstoornissen, etc.

Kenmerken van een narcistisch kind

Narcistische kinderen kunnen verschillende onderscheidende kenmerken hebben, zoals

• Een constante behoefte aan aandacht en bewondering
• Arrogantie en buitensporige eigenwaarde
• Een gebrek aan empathie voor anderen
• De neiging om zichzelf als superieur aan anderen te zien
• Manipulatief gedrag om te krijgen wat ze willen
• De neiging om anderen de schuld te geven van hun daden
• De neiging om te liegen en bedriegen om te krijgen wat ze willen
• Een onvermogen om kritiek of negatieve feedback te accepteren
• De neiging om vijandig en wraakzuchtig te zijn tegen degenen die hen dwarszitten.

Oorzaken van narcisme

Veel factoren kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van narcistische neurose bij een kind, een persoonlijkheidsstoornis die wordt gekenmerkt door een buitensporige behoefte aan aandacht en bewondering en een gebrek aan mededogen voor anderen.

De gezinsomgeving kan een essentiële rol spelen bij het ontwikkelen van een narcistische neurose. Kinderen die zijn opgegroeid in gezinnen die overbeschermd en overgewaardeerd werden of die een trauma hebben meegemaakt, lopen meer kans om later in hun leven narcistische trekjes te ontwikkelen.

Levenservaringen kunnen ook bijdragen aan de ontwikkeling van een narcistische neurose. Mensen die een trauma hebben meegemaakt, zoals fysiek, emotioneel of seksueel misbruik, of getuige zijn geweest van geweld of een hoog niveau van familieconflicten, lopen meer kans om narcistische persoonlijkheidsstoornissen te ontwikkelen.

Genetische factoren kunnen ook een rol spelen bij de ontwikkeling van narcistische neurose. Onderzoek toont aan dat alle persoonlijkheidsstoornissen, inclusief narcistische neurose, een genetische component hebben.

Deze factoren veroorzaken niet noodzakelijk narcistische neurose, maar kunnen het risico op het ontwikkelen van de aandoening verhogen.

De projectieve identificatie begrijpen

Omgaan met een narcistisch kind of een narcistisch kind dat volwassen is geworden kan lastig zijn, maar het begrijpen van het concept van projectieve identificatie kan nuttig zijn voor ouders. Projectieve identificatie treedt op wanneer iemand zijn gevoelens onbewust op een ander projecteert.

Deze projectie kan bijzonder moeilijk zijn voor ouders die ermee geconfronteerd worden. Narcistische kinderen projecteren hun onzekerheden vaak op anderen, te beginnen met hun ouders, en verwachten dat zij al hun behoeften en verlangens vervullen. Ze kunnen zichzelf en hun kwaliteiten ook erg hoog inschatten en verwachten dat anderen hun eigenwaarde voortdurend bevestigen.

Wat kunnen ouders doen om met dit gedrag om te gaan?

Grenzen stellen en voor zichzelf zorgen zijn essentieel. Dit kan inhouden dat je het contact met het volwassen kind beperkt, steun zoekt bij anderen en een positief zelfbeeld opbouwt buiten de relatie.

Ouders moeten onthouden dat het gedrag van hun volwassen kind niet hun schuld is en dat ze niet verantwoordelijk zijn voor de gevoelens of acties die de volwassene blijft vertonen.

Om beter te begrijpen hoe projectieve identificatie werkt, volgen hier enkele voorbeelden van hoe een narcistisch kind kan projecteren op zijn ouder:

– Een kind dat onzeker is over zijn intelligentie kan de ouder bekritiseren omdat hij niet slim genoeg is.
– Een kind met identiteitsproblemen kan verwachten dat de ouder altijd de juiste antwoorden weet en de juiste beslissingen neemt.
– Een kind dat zich ontoereikend voelt in sociale situaties kan van zijn ouders verwachten dat ze meer naar buiten treden en populairder zijn.
– Een kind dat worstelt met zijn gevoel van eigenwaarde kan validatie en aandacht van de ouder verwachten.

Erkennen dat het kind zijn emoties op de ouder projecteert, kan de ouder helpen om zich in te leven en begrip te tonen, terwijl er gezonde grenzen worden gesteld. Ouders moeten prioriteit geven aan hun emotionele welzijn en tegelijkertijd aanwezig blijven voor hun kinderen.

Hoewel het moeilijk kan zijn voor een ouder om deze dynamiek te accepteren en te veranderen, kan het stellen van grenzen en het vroegtijdig aanpakken van narcistisch gedrag de emotionele gezondheid van beide partijen ten goede komen.

Wat definieert een ‘extreme’ narcist?

De termen ‘narcist’ en ‘extreme narcist’ worden vaak door elkaar gebruikt, maar ze kunnen in mate verschillen afhankelijk van de bron.

Een extreme narcist of ‘pathologische narcist’ is een persoon die de kenmerken van de narcistische persoonlijkheidsstoornis duidelijker en intenser vertoont.

Deze mensen kunnen een grotere neiging hebben om manipulatie en misbruik te gebruiken om te krijgen wat ze willen en kunnen erg moeilijk zijn om mee samen te leven en mee om te gaan. NPM’s kunnen ook heel goed zijn in het afleiden van de aandacht van anderen van hun ongepast gedrag en kunnen heel moeilijk te identificeren zijn. Ze hebben het vaak moeilijk om gezonde emotionele relaties op te bouwen.

Moeilijkheden in de relatie tussen een empathische ouder en een narcistisch kind.

Empathische ouders kunnen het moeilijk vinden om het egocentrische en manipulatieve gedrag van hun kind te begrijpen, wat leidt tot gevoelens van frustratie en teleurstelling.

Aan de andere kant kan het kind het moeilijk vinden om de empathische aard van hun ouder te begrijpen en het als een zwakte zien. Deze dynamiek kan leiden tot een gespannen relatie en een gebrek aan wederzijds begrip en respect. Naarmate het kind opgroeit tot een volwassene, kunnen de moeilijkheden in deze relatie groter worden, waardoor de situatie voor beide partijen moeilijk beheersbaar wordt.

Kan een narcist herkennen dat hij een narcist is?

Het kan moeilijk zijn voor een persoon met narcistische neigingen om hun stoornis te herkennen en toe te geven, omdat ze het misschien niet als een probleem zien. Narcistische mensen hebben vaak een hoog gevoel van hun eigen belangrijkheid en zijn misschien niet in staat om te begrijpen hoe hun gedrag anderen beïnvloedt. Het is mogelijk, maar onwaarschijnlijk, dat iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis zich bewust is van zijn aandoening en hulp zoekt om zijn gedrag te begrijpen en te veranderen.

Moeite met grenzen stellen

Een van de moeilijkste aspecten van de relatie tussen een empathische ouder en hun narcistische kind is het vermogen van de ouder om grenzen te stellen en ‘nee’ te zeggen tegen de constante eisen van hun kind. Narcisten hebben vaak het gevoel dat alles van hen is en kunnen onredelijke eisen stellen aan de mensen om hen heen. Een empathische ouder kan het moeilijk vinden om nee te zeggen tegen de eisen van zijn kind, omdat hij zich schuldig voelt of de confrontatie wil vermijden.

Dit kan er echter toe leiden dat de ouder voortdurend toegeeft aan de eisen van het kind, wat op de lange termijn schadelijk kan zijn voor zowel de ouder als het kind. Het is essentieel voor de ouder om duidelijke grenzen te stellen en deze stevig af te dwingen, zelfs als dat moeilijk is.

Een empathische ouder kan met succes nee zeggen tegen zijn kind door te leren zichzelf op de eerste plaats te zetten en duidelijke grenzen te stellen. De ouder moet begrijpen dat de emotionele structuur van hun kind – vooral als ze inmiddels volwassen zijn – hun eigen probleem is en dat ze niet verantwoordelijk zijn voor de waarde van hun kind.

De ouder moet ook aan zijn eigenwaarde werken om ervoor te zorgen dat hij zich niet schuldig voelt als hij nee zegt tegen zijn kind. Ze kunnen ook professionele hulp zoeken om complexe relaties te beheren.

Wat te doen als een narcistisch kind de ouder de schuld blijft geven?

Beschuldigen is een van de dodelijke wapens van de narcist om te krijgen wat hij wil, dus het is essentieel om te weten hoe je kunt voorkomen dat je gemanipuleerd wordt. Hier zijn enkele voorbeelden van zinnen die je kunnen helpen om te gaan met het verwijten van je kind:

• “Het spijt me dat je je zo voelt, maar ik ben niet verantwoordelijk voor jouw gevoelens”
• “Ik begrijp dat je boos bent, maar ik ben het niet eens met je verwijten en die accepteer ik niet”
• “Ik weet dat je behoeften hebt, maar ik ben niet altijd voor je beschikbaar. Ik moet ook voor mezelf zorgen.”
• “Ik begrijp dat je een mening hebt, maar ik ben niet van plan om de mijne te veranderen om jou een plezier te doen.”
• “Het spijt me als ik je misschien gekwetst heb, maar ik voel me niet verantwoordelijk voor jouw emoties.”
• “Ik ben bereid om dit met je te bespreken, maar ik kan je verwijten en beschuldigingen niet accepteren. Ik ga dit gesprek voor nu beëindigen, en we kunnen er later nog eens over praten als we allebei rustiger zijn.”

Onthoud dat grenzen stellen en assertief zijn tegenover je kind moeilijk en tijdrovend kan zijn. Onthoud dat je jezelf niet moet laten manipuleren en dat je die grenzen op een duidelijke en directe manier moet blijven stellen.

Wat zijn de belangrijkste hulpmiddelen om uit zo’n relatie te komen?

Stilte gebruiken als hulpmiddel om relaties met een narcistisch kind te beheren.

Stilte is een effectief middel om relaties met je narcistische kind te beheren. Het kan onnodige of schadelijke interacties verminderen en conflicten vermijden.

Zwijgen kan onmiddellijke conflicten voorkomen, maar lost geen langetermijnproblemen op. Het is ook essentieel om duurzame oplossingen te vinden om de relatie te managen en deze te combineren met andere strategieën.

Het stellen van duidelijke grenzen, het oefenen van assertiviteit en het zoeken naar professionele en vriendelijke ondersteuning om de relatie effectief te beheren zijn bijvoorbeeld praktisch en gemakkelijk te implementeren.

Hier zijn enkele voorbeelden van zinnen die kunnen helpen om grenzen te stellen in een relatie met je kind.

• “Ik ben het niet eens met wat je zegt/doet en het maakt me ongemakkelijk”
• “Ik respecteer je mening, maar ik ben het er niet mee eens. Ik zal er anders over blijven denken.”
• “Het spijt me, maar ik kan niet doen wat u vraagt. Het gaat tegen mijn grenzen in.”
• “Ik begrijp dat je behoeften hebt, maar ik ben niet altijd voor je beschikbaar. Ik moet ook voor mezelf zorgen.”
• “Ik begrijp dat je boos bent, maar ik tolereer geen schelden of verbaal geweld.”
• “Ik ben me ervan bewust dat dit gesprek nergens toe leidt, ik zal het beëindigen en we kunnen er later over praten als we allebei rustiger zijn.”

Onthoud dat grenzen stellen moeilijk kan zijn, vooral als je gewend bent om toe te geven aan de eisen van je kind. Het is dus belangrijk om te oefenen met deze zinnen en duidelijk en direct te zijn wanneer je grenzen worden overschreden.

Weten hoe je grenzen moet stellen

Er zijn nog een aantal andere hulpmiddelen die je kunnen helpen om uit een schadelijke relatie met je kind te komen:

Duidelijke grenzen stellen

Het is essentieel om de grenzen aan te geven van wat je als ouder bereid bent te accepteren in een relatie en om duidelijk te maken dat onacceptabel gedrag niet wordt getolereerd.

Leer nee te zeggen

Mensen met deze emotionele structuur hebben de neiging om het laatste woord te willen hebben en koste wat het kost te krijgen wat ze willen. Je moet leren om nee te zeggen en niet toe te geven aan meervoudige druk.

Focus op jezelf

Deze relaties kunnen emotioneel uitputtend zijn. Het is essentieel om voor jezelf te zorgen en tijd te besteden aan activiteiten waar je je goed bij voelt.

Vermijd jezelf te rechtvaardigen

Narcisten hebben de neiging om niet naar anderen te luisteren en willen het laatste woord hebben. Het is niet aan te raden om jezelf tegenover hen te rechtvaardigen.

Zoek professionele hulp

Deze relaties zijn vaak moeilijk om alleen aan te kunnen. Een therapeut of counselor bezoeken voor steun en advies kan heel nuttig zijn.

Leer jezelf emotioneel te beschermen

Om beter met de intensiteit van de relatie om te gaan, moet je jezelf omringen met positieve mensen en meditatie-, ademhalings- of schrijftechnieken beoefenen om met de emoties om te gaan.

Vind de kracht om grenzen te stellen.

Het kan moeilijk zijn om grenzen te stellen met je kind na jaren van onaanvaardbaar gedrag, maar hier zijn enkele stappen die je kunnen helpen om de kracht te vinden om dat te doen:

Maak een lijst van je grenzen

Neem de tijd om na te denken over het onaanvaardbare gedrag van je kind en schrijf het op een lijst. Dit zal je helpen om duidelijk te maken wat je niet langer tolereert in jullie relatie.

Werk aan je eigenwaarde

Emotioneel instabiele mensen hebben de neiging om het gevoel van eigenwaarde van hun omgeving te ondermijnen. Het is essentieel om aan je eigenwaarde te werken om je zekerder en zelfverzekerder te voelen bij het stellen van grenzen.

Assertief zijn

Het is essentieel om assertief te zijn en duidelijk en direct nee te zeggen als je grenzen worden overschreden.

Steun zoeken

Het kan nuttig zijn om met een therapeut of counselor te praten voor steun en advies bij het beheren van de relatie met je kind.

Wees geduldig

Het is belangrijk om te onthouden dat het stellen van grenzen met je kind tijd en doorzettingsvermogen kan kosten. Verwacht dus geen onmiddellijke resultaten en blijf grenzen stellen.

Zorg goed voor jezelf.

Zorg goed voor jezelf door activiteiten te doen waarbij je je goed voelt, tijd door te brengen met positieve mensen en jezelf liefde en medeleven te geven.

Wat kunnen de gevolgen zijn voor een ouder wanneer ze grenzen stellen aan hun narcistische kind?

Wanneer een ouder grenzen stelt aan een narcistisch kind, kan hij of zij enige weerstand verwachten. Het kind kan negatief reageren door agressief te zijn, driftbuien te krijgen of te dreigen om te krijgen wat het wil. Het kan zich ook emotioneel terugtrekken en de grenzen van de ouder negeren.

Maar door duidelijke grenzen te stellen en die te respecteren, kunnen ouders leren omgaan met de buitensporige eisen van hun kind en hun eigen mentale en emotionele gezondheid beter beschermen.

Door dit te doen, kunnen ze hun kind ook helpen hun eigen vermogen tot onafhankelijkheid te ontwikkelen, de grenzen van anderen te respecteren en zich meer bewust te zijn van de behoeften en gevoelens van anderen.

Angst dat hun narcistische kind hen de pas af zal snijden kan een belangrijke factor zijn die een ouder ervan weerhoudt om grenzen te stellen met hun kind. Narcisten kunnen erg goed zijn in het manipuleren van anderen om te krijgen wat ze willen, en ze kunnen de dreiging van afsnijden gebruiken als wapen om hun doel te bereiken. De ouder kan zich gevangen voelen tussen het verlangen om een relatie met hun kind te onderhouden en de noodzaak om grenzen te stellen om hun eigen mentale en emotionele gezondheid te beschermen.

De angst om de relatie met het kind te verliezen kan de ouder ook kwetsbaarder maken voor manipulatie door het kind, waardoor het kind meer buitensporige eisen aan de ouder gaat stellen. De ouder kan zich schuldig voelen omdat hij of zij het kind niet alles kan geven wat het wil. Ze kunnen zich verantwoordelijk voelen voor het geluk van hun kind.

Het is belangrijk om te weten dat het stellen van grenzen niet hoeft te betekenen dat je je kind de mond snoert. Het betekent eerder dat je duidelijke grenzen moet stellen en deze stevig en respectvol moet handhaven door zorgzame communicatie en bewuste besluitvorming. De ouder kan ook op zoek gaan naar therapeutische ondersteuning om zijn eigen emoties te helpen beheersen en de relatie met zijn kind te verbeteren.

Het doorsnijden van de energieverbindingen tussen jou en je kind kan een nuttige aanpak zijn. Stel je voor dat je alle energetische banden doorsnijdt die jou verbinden met het narcistische deel van je kind.

Dit hoeft niet te betekenen dat je alle contact met je kind verbreekt, maar gewoon dat je de energetische dynamiek tussen jullie twee verandert om een gezondere relatie te creëren waarin jullie je prettiger voelen. Misschien wil je iemand raadplegen die bekend is met energetische reinigingstechnieken om je hierbij te helpen.

Je kind kan je echter de pas afsnijden als je besluit dit aspect van de relatie te beëindigen of duidelijke grenzen te stellen.

Dit kan moeilijk zijn om mee om te gaan, maar hier zijn enkele stappen die je kunnen helpen om met deze situatie om te gaan:

Bereid jezelf mentaal voor

Het is belangrijk om jezelf voor te bereiden op de mogelijkheid dat de persoon jou de rug toekeert. Dit zal je helpen om minder verrast te zijn als dit gebeurt, vooral als het je kind is.

Voel je niet schuldig

Het is belangrijk om te onthouden dat de beslissing om de banden te verbreken van de persoon zelf is, voor hen, niet van jou. Voel je niet schuldig over hun gedrag.

Omring jezelf met positieve mensen

Het is belangrijk om je te omringen met positieve mensen die je hierbij zullen steunen.

Zoek activiteiten waar je je goed bij voelt

Het is belangrijk om tijd te besteden aan dingen die je een goed gevoel geven, zoals lezen, sporten of tijd doorbrengen met vrienden.

Zoek professionele hulp

Als je het moeilijk vindt om ermee om te gaan, kan het helpen om naar een therapeut of counselor te gaan voor steun en advies.

Leer jezelf te accepteren zoals je bent

Onthoud dat je een waardevol persoon bent, die liefde en respect waard is. Zelfs als deze persoon je niet langer in zijn leven wil, definieert dit jou niet als individu.

Conclusie

De kwestie van het manipulatieve kind is complex en vereist een holistische benadering die is afgestemd op elke situatie. Begrijpen dat dit gedrag het gevolg kan zijn van een moeilijke gezins- of sociale context en dat de zorg gericht moet zijn op het helpen van het individu en het gezin is een cruciale eerste stap.

Het is ook belangrijk om te werken aan preventie door volwassenen bewust te maken van dit gedrag en hen te leren hoe ze ermee om moeten gaan. Het is aan te raden om, afhankelijk van de ernst van het gedrag, een psycholoog of psychiater te raadplegen om de situatie te beoordelen en een geschikte strategie op te stellen.

Als je kind een tiener is, of volwassen is geworden, en hardnekkig blijft willen wat hij of zij wil en je schuldig laat voelen als je niet aan zijn of haar eisen voldoet, is het nodig om kalm en standvastig te blijven in je reacties.

Je kunt iets zeggen als: “Ik moet nu voor mezelf zorgen. Ik moet mezelf op de eerste plaats zetten.” Herinner je dochter eraan dat je van haar houdt en er altijd voor haar zult zijn, maar dat je ervoor hebt gekozen om eerst voor jezelf te zorgen.

Je grenzen handhaven en je niet schuldig voelen, tijd voor jezelf nemen, gelukkig zijn en je leven leiden is een van de belangrijkste sleutels tot het veranderen van je situatie en jezelf bevrijden uit deze greep.

*De DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5ᵉ edition) is een handboek dat wordt gebruikt door professionals in de geestelijke gezondheidszorg om geestelijke stoornissen te diagnosticeren. Het wordt gepubliceerd door de American Psychiatric Association en wordt gebruikt in de Verenigde Staten en vele andere landen.